اتاقهای تمیز (Clean Room) به فضاهایی گفته میشود که برای کنترل میزان آلودگی و ذرات معلق در هوا طراحی شدهاند. از این مکان اغلب در صنایع حساس نظیر داروسازی، هوافضا، تجهیزات پزشکی و الکترونیک استفاده میکنند. همین امر سبب شده تا تجهیزات درب کلین روم و یا دستگیره آن و سایر موارد با دقت بالایی انتخاب شوند. قفل و دستگیره درب اتاق تمیز نه تنها باید عملکرد دقیق و ایمنی داشته باشند، بلکه باید از موادی ساخته شده باشند که در برابر مواد شیمیایی، ضدعفونیکنندهها، رطوبت و فرآیندهای تمیزکاری مقاوم باشند. همچنین طراحی آنها باید به گونهای باشد که از تجمع آلودگی جلوگیری کرده و امکان تمیزکاری آسان را فراهم کند. در ادامه به بررسی ویژگیهای مهم دستگیره و قفل اتاق تمیز میپردازیم.
از آنجایی که اتاقهای تمیز اغلب در صنایع بسیار حساس مورد استفاده قرار میگیرند، باید در معرض کمترین آلودگی قرار داشته باشند و محافظت از آنها در برابر ذرات معلق و آلودگیها مهم و ضروری است. از طرفی کارکنان این محیط فقط از طریق درب آن میتوانند به محیط داخل رفت و آمد داشته باشند؛ همین امر سبب شده تا تجهیزات آن، نقش مهمی در تأمین پاکیزگی آن پیدا کنند. در این میان قفل هوشمند و دستگیرههای درب اتاق تمیز از سری تجهیزاتی هستند که بسیار در معرض دسترسی و استفاده قرار میگیرند، در نتیجه باید مقاومت بالایی در برابر آلودگیها و میکروارگانیسمها از خود نشان دهند.
برای اینکه کمترین میزان تماس با درب و یا دستگیره کلین روم حاصل شود، باید همه تجهیزات بهصورت الکترونیکی باشند. به همین منظور قفلهای هوشمند، مکانیکی، کارتی و یا اثرانگشتی میتوانند به عنوان گزینههای پیشنهادی معرفی شوند. مواد به کار رفته در تولید این تجهیزات نیز در جذب آلودگیها بسیار مؤثرند. به همین دلیل در تولید دستگیره و قفل درب اتاق تمیز باید از استیل ضدزنگ استفاده شود؛ چراکه آلیاژ فولادی آن علاوه بر اینکه در برابر خوردگی، رطوبت و حرارت بسیار مقاوم است، کمترین آلودگی را منتقل میکند که دلیل آن وجود مقدار خیلی کمی از حفرهها و منافذ بر روی سطح استیل است.
قفل و دستگیره درب اتاق تمیز باید بر طبق استانداردهای خاصی طراحی و تولید شده باشد تا بتواند الزامات سختگیرانهی این محیطها را برآورده کند. یکی از مهمترین استانداردها، ISO 14644 است که درباره کلیه الزامات مربوط به ساخت، طراحی و نگهداری کلین روم بیان میشود. همچنین تجهیزات مورد استفاده در این اتاق باید طوری باشد که توانایی ضدعفونی و تمیزکاری مکرر با مواد شیمیایی را داشته باشند؛ به همین دلیل استانداردهای مربوط به طراحی بهداشتی قفل و دستگیرههای درب اتاق تمیز نیز اهمیت دارد.
همچنین رعایت استانداردهای ایمنی دسترسی برای قفل ضدعفونی و سیستمهای کنترل دسترسی میتواند سبب تامین بیشتر امنیت فضا شود. در مجموع، رعایت این استانداردها تضمین میکند که عملکرد قفل و دستگیره نهتنها از نظر مکانیکی قابل اعتماد باشد، بلکه به حفظ شرایط پاک اتاق نیز کمک کند.
نصب قفل و دستگیره درب در اتاقهای تمیز به دقت بالا و رعایت اصول خاصی نیاز دارد. پیش از نصب، ابتدا باید محل قرارگیری این تجهیزات به دقت اندازهگیری و آمادهسازی شود. استفاده از ابزارهای تمیز که فاقد هرگونه آلودگی هستند در این مرحله بسیار ضروری است. توصیه میشود نصب قفل و دستگیرههای درب اتاق تمیز حتما توسط افراد متخصص و با تجربه در حوزه تجهیزات کلین روم انجام گیرد. در هنگام نصب، بستها و پیچها باید کاملاً محکم و بدون بیرونزدگی باشند تا سطح صاف و قابل شستوشویی ایجاد کنند.
در مرحله نگهداری، باید برنامهای منظم برای بازرسیهای دورهای از عملکرد قفل و دستگیره تنظیم شود. این شامل بررسی روان بودن عملکرد، سفت بودن اتصالات، نبود خوردگی یا تغییر رنگ و اطمینان از تمیز بودن سطوح است. تمیزکاری قفل و دستگیره درب اتاق تمیز باید با استفاده از مواد ضدعفونیکنندهی سازگار با استیل ضدزنگ و بدون ایجاد خط و خش صورت گیرد. همچنین، از استفاده از پارچههای زبر یا مواد ساینده باید پرهیز شود.
قفلهای هوشمند که در اتاقهای تمیز مورد استفاده قرار میگیرند، باید حاوی یکسری از ویژگیها باشند. از مهمترین این ویژگیها میتوان به سنسور تشخیص حرکت با استفاده از تکان دادن دست و یا سنسورهای حرارتی اشاره کرد. از این رو میتوان قفلهای اثرانگشت، تشخیص چهره، بیومتریک ترکیبی، کامپیوتری و... را بهعنوان بهترین مدلهای موجود در بازار معرفی کرد. البته هرکدام از این موارد باید از ویژگیهایی نظیر قابلیت گزارشگیری و مقاومت در برابر گرد و غبار نیز برخوردار باشند و همچنین بتوان آنها را مطابق با نیازهای خود تنظیم کرد. در نتیجه استفاده از آنها میتواند افزون بر تأمین امنیت، کاربری آسان را برای کاربران فراهم کند.
یکی دیگر از سیستمهای قفل درب کلین روم که امروزه در بین کاربران بسیار محبوب گشته، سیستم اینترلاک است. این سیستم مجموعهای از قفل و سنسسورها بوده که ترکیب عملکرد آنها سبب میشود تا افراد غیرمجاز نتوانند به اتاق تمیز ورود کنند. اینترلاک در بازار هم بهصورت الکترونیکی و هم مکانیکی عرضه میشود و به دلیل تامین امنیت و پاکیزگی و همچنین کنترل دقیق دسترسی، علاوه بر کلین روم در آزمایشگاهها و اتاقهای جراحی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
با توجه به موارد ذکر شده باید بیان کرد که دستگیره و قفل درب اتاق تمیز با قیمت بالایی به فروش میرسند و مرتب نیاز به نگهداری و سرویس دارند تا بتوانند بهترین عملکرد را به همراه داشته باشند؛ چراکه در صورت مواجه شدن با مشکل، دسترسی به کلین روم نیز دشوار خواهد بود.
کلام آخر
در انتخاب قفل و دستگیره درب اتاق تمیز، توجه به جزئیات کوچک میتواند تفاوتهای بزرگی در نتیجه نهایی داشته باشد. استفاده از متریالهای مقاوم در برابر خوردگی، طراحی بدون درز و شکاف برای جلوگیری از تجمع آلودگی، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و قابلیت تمیزکاری اسان از جمله ویژگیهای ضروری این تجهیزات هستند. طراحی ارگونومیک و رعایت استانداردهای بینالمللی نیز به کارایی هرچه بهتر دستگیره و قفل درب اتاق تمیز کمک میکند.
اگر در حال تجهیز یا بازطراحی فضای اتاق تمیز خود هستید، حتماً در انتخاب قفل و دستگیره درب کلین روم دقت ویژهای داشته باشید و از محصولات استاندارد و تخصصی استفاده کنید. برای راهنمایی بیشتر یا مشاوره در انتخاب بهترین گزینه، با کارشناسان ما در ارتباط باشید. همین حالا اقدام کنید تا محیطی ایمن، پاک و استاندارد بسازید.
نظرات کاربران
موردی یافت نشد.
0
/ 5
بدون نظر